0
0
0
0
Bệnh thoái hóa khớp rất phổ biến ở những người từ độ tuổi 50 trở lên. Bệnh khiến cho vận động của người mắc thoái hóa khớp trở nên khó khăn, đau nhức tại các khớp sụn, thậm chí là bị sưng tấy. Thoái hóa khớp có thể xảy ở bất kỳ vị trí nào như : khớp xương háng, khớp đầu gối, khớp thắt lưng……Bệnh này khiến người mắc phải rất đau đơn, đi lại khó khăn cản trở không nhỏ vào sinh hoạt đời sống của người bệnh. Vì vậy khi có những triệu chứng đau mỏi ở các vị trí khớp cần đi khám ngay để kịp thời điều trị. Ngoài những bất tiện trong cuộc sống bệnh này nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời nó có thể khiến người bệnh bị tàn phế vĩnh viễn.
Mục Lục
Bệnh thoái hóa khớp là bệnh gì ?
Thoái hóa khớp là bệnh lý mãn tính về xương khớp thường gặp ở những người trên 40 tuổi, đặc biệt là sau 60 tuổi. Đây là tình trạng lớp sụn khớp và đĩa đệm bị thoái hóa. Suy yếu dần kèm theo các triệu chứng như viêm, giảm dịch nhầy bôi trơn tại các khớp. Điều này khiến việc cử động của các khớp cũng bị ảnh hưởng; gây ra các triệu chứng đau và cứng khớp. Nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa khớp là do quá trình lão hóa tự nhiên xảy ra bên trong cơ thể,. Tuổi tác càng cao thì tình trạng thoái hóa khớp diễn ra càng nặng. Bệnh gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh. Nó làm suy giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày và tốn kém chi phí cho việc điều trị.
Các vị trí biểu hiện thoái hóa khớp
- Cột sống: Phần lớn bệnh nhân lớn tuổi có đau lưng. Nếu chụp X-quang đều có các dấu hiệu của thoái hóa như mọc gai, hẹp đĩa đệm…
- Thoái hóa khớp gối: Thường gặp ở nữ trên 50 tuổi. Những dấu hiệu thường gặp là đau khi đi lại nhiều lần, khi lên xuống cầu thang, ngồi xổm cảm thấy rất khó. Nghe có tiếng lắc rắc ở khớp, tình trạng này ngày càng tăng; đôi khi khớp có kèm sưng nóng và có dịch.
- Thoái hoá khớp háng: Bệnh hoại tử chỏm xương đùi thường gặp ở nam giới trên 40 tuổi. Có nguyên nhân chính là do uống nhiều rượu, đau và hạn chế vận động khớp háng ở các tư thế, nhất là dạng chân và bước lên cao.
Khi bị thoái hóa khớp mà không phát hiện sớm để điều trị thì rất dễ dẫn đến tình trạng biến dạng khớp. Làm hạn chế vận động, đôi khi làm cứng khớp.
Thoái hóa khớp và nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây thoái hóa khớp ở người cao tuổi đó là: Tuổi càng cao thì hiện tượng lão hóa các cơ quan càng mạnh. Trong đó có khớp xương. Ngoài ra còn có các yếu tố thuận lợi như: di truyền, tình trạng béo phì, có các vi chấn thương xảy ra thường xuyên ở khớp. Thoái hóa khớp còn có thể là hậu quả của các bệnh khớp như viêm khớp dạng thấp; nhiễm trùng khớp hoặc trong tiền sử có chấn thương mạnh tại khớp như: bị ngã, tai nạn lao động, tai nạn thể thao…
Các triệu chứng của bệnh thoái hoá khớp biểu hiện như thế nào ?
Khớp bị thoái hóa khi vận động sẽ rất đau
Triệu chứng sớm nhất của bệnh là đau khi vận động. Mới đầu chỉ đau khi khớp hoạt động, nghỉ sẽ hết đau. Sau đó có thể đau âm ỉ liên tục và đau trội hẳn lên khi vận động. Nếu thoái hóa khớp háng, người bệnh đau ở vùng bẹn, vùng trước trong đùi, có thể đau cả vùng mông lan xuống mặt sau đùi. Nếu thoái hóa khớp gối, người bệnh đau nhiều khi đi lại, đứng lên ngồi xuống khó khăn. Nhất là lúc lên xuống thang gác hoặc đang ngồi xổm đứng lên, có khi đau quá bị khụy xuống đột ngột.
Thoái hóa thắt lưng khiến người bệnh đau âm ỉ khu vực thắt lưng
Nếu thoái hóa cột sống thắt lưng. Người bệnh bị đau âm ỉ ở vùng thắt lưng và thường đau trội lên về chiều, sau một ngày làm việc phải đứng nhiều hay lao động nặng, lúc nằm nghỉ đau sẽ giảm. Khi đau, bệnh nhân làm các động tác cúi, nghiêng, ngửa hoặc xoay người rất khó khăn. Sau triệu chứng đau là tình trạng hạn chế vận động. Nếu bị thoái hóa khớp háng, người bệnh đi khập khiễng, giạng háng khó khăn, khó gập đùi vào bụng.
Thoái hóa khớp gối gây khó khăn động tác gấp hay duỗi đầu gối
Nếu bị thoái hóa khớp gối, các động tác gấp và duỗi thẳng chân bị hạn chế. Đứng lên ngồi xuống khó khăn, có thể thấy tiếng lắc rắc khi vận động khớp. Nếu bị thoái hóa khớp vai sẽ hạn chế các động tác đưa tay ra trước, ra sau; quay tay và không làm được một số động tác đơn giản như gãi lưng, chải đầu…
Ngoài hai triệu chứng chính là đau và hạn chế vận động, người bệnh có thể bị teo cơ, nhất là các chi. Khi đến thăm khám bác sĩ thường cho chụp X-quang xương khớp để phát hiện các tổn thương thoái hóa khớp. Ví dụ như: hẹp khe khớp, gai xương ở rìa, đặc xương dưới sụn, …. Ngoài ra các bác sĩ có thể làm thêm các xét nghiệm máu (huyết học, sinh hóa, miễn dịch); hoặc xét nghiệm dịch khớp, chụp cộng hưởng từ khớp, siêu âm khớp. Giúp khẳng định chẩn đoán hoặc chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác của khớp như: viêm khớp dạng thấp, gout, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp phản ứng, lao khớp ….
Bệnh thoái hóa khớp có cách phòng bệnh và điều trị như thế nào ?
Để phòng bệnh thoái hóa khớp, người cao tuổi nên có một chế độ sinh hoạt cho hợp lý (ăn, uống, đi lại, tập luyện…). Nên có chế độ sinh hoạt và tập luyện nhẹ nhàng như chơi thể thao, đi bộ, bơi…..Hạn chế mang vác nặng, làm các động tác quá sức. Chú ý kiểm tra thường xuyên để hạn chế các ảnh hưởng quá mức đối với các khớp liên quan. Tránh các tư thế xấu như ngồi còng lưng.
Tập dưỡng sinh và luyện thở
Tập dưỡng sinh và luyện thở: Tập dưỡng sinh có rất nhiều động tác ảnh hưởng đến cột sống. Ví dụ như ưỡn người, vặn cột sống, chào mặt trời……Khi thực hiện các động tác này cần phải được kết hợp với phương pháp hít thở sâu; thì tuần hoàn mới được tăng cường, giúp khí huyết lưu thông sẽ đỡ đau.
Có chế độ dinh dưỡng hợp lý
Dinh dưỡng hợp lý: Tránh tình trạng béo phì. Tiết giảm các chất béo (dầu, mỡ các loại). Chất ngọt như kẹo, bánh, chè, mứt, trái cây quá chín ngọt như xoài, nhãn, vải, các loại thức uống ngọt. Rượu và thuốc lá có thể gây bệnh cho khớp háng (hoại tử đầu xương đùi) rất nguy hiểm. Bảo đảm bổ sung những chất chống lão hóa như vitamin E, A, (dầu thực vật, các loại đậu hạt, ngũ cốc). Canxi có nhiều trong các loại rau màu xanh đậm, nghêu, sò, ốc, hàu….. Vitamin C (cam, quýt, bưởi, dâu tây, ớt, cà chua…). Các khoáng chất vi lượng như selenium, kẽm, magnesium..
Duy trì chế độ luyện tập đều đặn
Duy trì một chế độ tập luyện và phục hồi chức năng đều đặn. Hết sức tránh việc bất động khớp (trừ giai đoạn đang viêm cấp) vì khi không vận động khớp sẽ dễ dàng bị cứng. Giảm tiết dịch khớp, xơ hóa các dây chằng, teo cơ, loãng xương, dính khớp và mất dần chức năng của khớp.
Nhiều biện pháp hỗ trợ điều trị bệnh khác
Y học hiện đại ngày nay đã nghiên cứu ra rất nhiều biện pháp điều trị hỗ trợ cho bệnh nhân thoái hóa khớp như: Tiêm nội khớp huyết tương giàu tiểu cầu. Têm nội khớp tê bào gốc từ mô mỡ tự thân hay phẫu thuật thay khớp (thường là khớp háng và khớp gối). Trong trường hợp thoái hóa nặng và mất chức năng của khớp. Thoái hóa khớp bệnh nhân đau nhiều cần phải dùng các biện pháp giảm đau. Nên đến khám các bác sĩ chuyên ngành cơ xương khớp để được kê đơn thuốc giảm đau đúng chỉ định hoặc tiêm chống viêm nội khớp. Tránh việc dùng các thuốc giảm đau không rõ nguồn gốc và lạm dụng thuốc giảm đau.
